Obszar rewitalizacji o powierzchni 40 ha stanowi 6,26% powierzchni miasta. Zamieszkuje go 9851 mieszkańców – czyli 16,67% populacji miasta. Celem projektu pn.: „Miasto od-nowa – rewitalizacja Starego Miasta i Zatorza” jest zwiększenie dostępu do miejsc świadczenia usług społecznych dla rodzin ze Starego Miasta i Zatorza, którzy wymagają wsparcia, umożliwiającego im prawidłowe funkcjonowanie w rodzinie i społeczeństwie.
Okres realizacji projektu od: 2017-06-01 do: 2020-12-31
Zadanie nr 1. Centrum Wspierania Rodziny – Forum Inicjatyw Społecznych.
Główny założeniem zadania jest uruchomienie w budynku przy ul. Łaziennej 5 miejsca świadczącego usługi społeczne dla rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym. Nowe funkcje uzupełnią dotychczasową działalność znajdującego się na parterze budynku Forum Inicjatyw Społecznych.
Zadanie nr 2. Centrum Wspierania Rodziny – pomieszczenia biblioteczne.
Modernizacja budynków Miejskiej Biblioteki Publicznej, zlokalizowanych przy ul. Dąbrowskiego 6 i Kościuszki 2, wynika z potrzeby poszerzenia dotychczasowych funkcji placówki, poprzez dostosowanie istniejącej infrastruktury do świadczenia usług społecznych dla rodzin zagrożonych wykluczeniem. Zakres planowanych do wykonania prac odpowiada na zidentyfikowaną potrzebę poszerzenia dotychczasowych funkcji biblioteki, poprzez dostosowanie istniejącej infrastruktury do świadczenia usług społecznych dla rodzin zagrożonych wykluczeniem.
Zadanie nr 3. Centrum Wspierania Rodziny – Podgórna 8.
Przedmiotem inwestycji jest przebudowa z częściową rozbiórką i odbudową istniejącego budynku mieszkalnego przy ul. Podgórnej 8 w Tczewie na potrzeby Centrum Wspierania Rodziny.
Zadanie nr 4. Poprawa bezpieczeństwa – wykonanie systemu monitoringu i oświetlenia wraz z poprawą infrastruktury drogowej; zagospodarowanie placu zadworcowego na osiedlu Zatorze.
Obszar, na którym prowadzone będą prace, zawiera się w granicach pasa drogowego ulic: Kolejowej (od skrzyżowania z ul. Łąkową), Elżbiety, Prostej, Wilczej, Młyńskiej, Półwiejskiej i Kruczej. Zadanie obejmie szereg działań inwestycyjnych, których celem jest poprawa bezpieczeństwa i jakości przestrzeni publicznej w dzielnicy Zatorze. W szczególności będą to: przebudowa układu ulicznego wewnątrz dzielnicy, zagospodarowanie nieużytkowanych terenów oraz wykonanie oświetlenia i monitoringu. Zakres prac dotyczył będzie większości ulic znajdujących się w tej części miasta.
Zadanie nr 5. Kładka pieszo-rowerowa na Zatorzu z zagospodarowaniem przyległego terenu.
Nowa kładka, w ciągu planowanej miejskiej ścieżki pieszo-rowerowej, przeprowadzać będzie ruch pieszy oraz rowerowy nad Kanałem Młyńskim. Obiekt zlokalizowany zostanie na skrzyżowaniu koryta kanału w km 1 + 304 i połączy osiedle mieszkaniowe Zatorze z ogródkami działkowymi, bezpiecznie przeprowadzając ruch przy maksymalnym stanie wód kanału. Kładka zastąpi istniejący mostek, który ze względu na bardzo zły stan techniczny zostanie rozebrany.
Zadanie nr 6. Plac zabaw z elementami street workout przy ul. Łąkowej oraz ul. Żuławskiej.
Przedmiotem zadania jest zagospodarowanie przestrzeni publicznej i stworzenie infrastruktury rekreacyjnej dostępnej dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych w dzielnicy Zatorze. Inwestycja zostanie zrealizowana w miejscu istniejącego, ale zdegradowanego placu zabaw przy ul. Łąkowej oraz na nieużytkowanej działce przy ul. Żuławskiej 2.
Zadanie nr 7. Zagospodarowanie podwórek i części wspólnych – wspólnoty mieszkaniowe.
Wspólnoty mieszkaniowe zostały zakwalifikowane do udziału w projekcie w drodze otwartego konkursu, ogłoszonego przez Prezydenta Miasta Tczewa (Zarządzenie nr 336/2016 z dnia 10 października 2016 r.). Zasady naboru zostały określone na podstawie art. 33 ustawy z dnia 11 lipca 2014 o zasadach prowadzenia polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014 – 2020 (Dz. U. 2016 r. poz. 217). Zgodnie z rozstrzygnięciem komisji
konkursowej, w ramach projektu zostaną zrealizowane prace dotyczące elementów wspólnych w budynkach mieszkalnych oraz zagospodarowania bezpośredniego ich otoczenia zgłoszone przez 19 wspólnot mieszkaniowych (w tym jedna spółdzielnia mieszkaniowa).
Zadanie nr 8. Ciągi komunikacyjne.
Przedmiotem zadania jest zagospodarowanie ulicy Krętej oraz wschodniego odcinka ulicy Podgórnej. Są to małe uliczki na terenie Starego Miasta, zlokalizowane w zabudowie mieszkaniowej i posiadające charakter spacerowy. Ich planowane zagospodarowanie pozwoli na uzupełnienie prac zrealizowanych w ramach projektu „Rewitalizacja Strefy A obszaru zdegradowanego Starego Miasta w Tczewie”, osiągnięcie spójnego charakteru przestrzeni w całej dzielnicy, jak również wykorzystanie kulturowego potencjału tych miejsc.
Zadanie nr 9. Adaptacja budynku przy ul. Elżbiety 19 b – Rodzinny Klub „Zatorze”.
Przedmiotem zadnia nr 9 jest adaptacja nieużytkowanego i zdewastowanego obiektu przy ul. Elżbiety 19 b na potrzeby działalności wspierającej rodziny z obszaru Zatorza w Tczewie. Koncepcja przebudowy budynku koncentruje się wokół dostosowania jego wnętrza do planowanych funkcji społecznych, które obejmują 3 typy działań: poradnictwo indywidualne zapewniające warunki prywatności, bezpieczeństwa itp.; warsztaty grupowe lub spotkania grup wsparcia, grup edukacyjnych itp.; przeprowadzanie spotkań, konferencji i szkoleń itp.
Zadanie nr 10. Remont ul. Królowej Jadwigi.
Przedmiotem zadania jest przebudowa ul. Królowej Jadwigi, zlokalizowanej w północnej części Starego Miasta. Jest to droga ślepa, o długości ponad 130 mb, rozpoczynająca się od skrzyżowania z ul. Obrońców Westerplatte. Pełni funkcję dojazdu do posesji znajdujących się w jej ciągu.
Instrument elastyczności
Działania w ramach instrumentu elastyczności realizowane będą przez koalicję organizacji pozarządowych: Fundację Pokolenia, Stowarzyszenie Gospodarcze Kociewie, Stowarzyszenie Ruch Inicjatyw Obywatelskich Tczewa oraz Fundację Instytut Nauk Stosowanych. Liderem koalicji jest Fundacja Pokolenia. Koalicja jest otwarta na każdym etapie realizacji działań. We wszystkich działaniach osią mechanizmów decyzyjnych będzie rada mieszkańców/rada osiedla wyłoniona spośród mieszkańców obszaru objętego projektem. Rada składać się będzie z lokalnych liderów i liderek wyłonionych w transparentnej procedurze uzgodnionej z mieszkańcami/-kami.
Projekt składa się z trzech ścieżek działań:
Zadanie 1. Otwarty konkurs dla mieszkańców i mieszkanek Zatorza i Starego Miasta w Tczewie, mający na celu pobudzenie aktywności obywatelskiej poprzez planowanie i realizację inicjatyw w przestrzeni;
Zadanie 2. Zagospodarowanie przestrzeni wspólnych w środowiskach o dużym nagromadzeniu niekorzystnych zjawisk społecznych, mająca na celu wzmocnienie działań z zakresu aktywizacji społecznej osób dotkniętych zjawiskiem wykluczenia społecznego, prowadzonych przez tczewskie organizacje pozarządowe i instytucje;
Zadanie 3. Organizacja działań pobudzających inicjatywy sąsiedzkie w przestrzeni publicznej.
Kierunki i efekty działań:
– Utworzenie ośrodka wsparcia rodziny i lokalnej społeczności;
– Wsparcie w zakresie organizacji czasu wolnego mieszkańców;
– Organizacja konsultacji i poradnictwa specjalistycznego, terapii, warsztatów umiejętności rodzicielskich, wsparcia opiekuńczego i specjalistycznego;
– Wzmacnianie integracji mieszkańców poprzez zagospodarowanie przestrzeni wspólnych – podwórzy;
– Wdrażanie działań edukacyjnych w różnych dziedzinach;- Realizacja prac adaptacyjnych w budynkach o funkcjach publicznych na rzecz różnych celów społecznych;
– Wspieranie remontów zabytkowego zasobu mieszkaniowego, remontów budynków mieszkalnych wraz z otoczeniem;
– Wspieranie zagospodarowania podwórek i otoczenia budynków;
– Poprawa przestrzeni publicznej skwerów i parków w tym systemu oświetlenia;
– Remonty i nowe zagospodarowanie staromiejskich ulic;
– Ograniczanie barier architektonicznych w przestrzeni publicznej z uwzględnieniem potrzeb osób z niepełnosprawnościami;
– Wzmocnienie i przebudowa infrastruktury społecznej i przestrzeni publicznych dla celów rekreacji i integracji społecznej;
– Uregulowanie systemu parkowania;
– Reorganizacja systemu komunikacji.
Przedsięwzięciom inwestycyjnym towarzyszyć będą działania w ramach instrumentu elastyczności. Cel: integracja mieszkańców.
Z jakościowej analizy wynika, że na Starym Mieście i Zatorzu dominują trzy główne problemy społeczne:
1. niedostatek ekonomiczny,
2. ukryte bezrobocie
3. uzależnienie od systemu pomocy społecznej.
Wiążą się z tym np. problemy wychowawcze, akty przemocy. Istotne jest, że teren obu dzielnic jest specyficznym skupiskiem osób dotkniętych różnymi formami wykluczenia społecznego. Obie jednostki, na tle miasta wyróżniają negatywnie, problemy charakterystyczne dla obszarów zdegradowanych tj. znaczne ubóstwo, wysokie bezrobocie, niska aktywność gospodarcza mieszkańców, wysoka przestępczość (na Starym Mieście w postaci przemocy domowej). Jakość życia obniża się, wysoki na tle miasta, udział budynków wybudowanych przed 1970 r., budynków z lokalami socjal. oraz budynków objętych ochroną konserwatorską (wpisanych do Gminnej Ewidencji Zabytków), które często wymagają zwiększonych nakładów finansowych na utrzymanie i remonty, a przy niskiej sile nabywczej mieszkańców, ulegają znacznej degradacji. Na obszarze Starego Miasta i Zatorza zdiagnozowano zmniejszanie się liczby przedsiębiorstw. Miejsca posiadają wysoki odsetek osób długotrwale bezrobotnych, wysoki jest odsetek osób korzystających z pomocy społ. Z analiz wniknęło, że najtrudniejsza sytuacja z dostępem do podstawowych usług publ. tj. żłobki, przedszkola, szkoły, gimnazja, ośrodki zdrowia, apteki występuje w północnej części terenu Zatorza i poł.- wsch. części jedn. Stare Miasto. Ponadto wskazano, że jakość i program usługowy ścisłego centrum Starego Miasta jest niedostosowany do rangi i funkcji miejsca. Zatorze charakteryzuje całkowity brak wyposażenia w infrastrukturę społeczną, związany z jego izolacją przestrzenną wynikającą z położenia pomiędzy barierami przestrzennymi (tory kolejowe, Kanał Młyński). O niskiej jakości życia publicznego na Zatorzu w dużej mierze przesądza zanik funkcjonowania instytucji celujących we współpracy z mieszkańcami i mającymi dla nich określoną ofertę.
Stare Miasto oraz Zatorze na tle Tczewa wyróżnia się negatywnie – posiada problemy charakterystyczne dla obszarów zdegradowanych tj. ubóstwo, wysokie bezrobocie, przestępczość (w tym w postaci przemocy domowej) oraz uzależnienie. Rodziny borykające się z ww. problemami wymagają szczególnego wsparcia, w tym specjalistycznego, mającego na celu wzmocnienie ich kompetencji i umiejętności, a także przeciwdziałanie rozbicia rodziny. Rodziny z terenu Zatorza dotknięte są najczęściej obok ubóstwa długotrwałym bezrobociem, trudnościami opiekuńczo wychowawczymi oraz problemami uzależnień i przemocy domowej. Mieszkańcy tego obszaru z uwagi na położenie są wykluczeni społecznie. W odpowiedzi na potrzeby społ. konieczne są działania infrastrukturalne, które będą miały charakter uzupełniający i powiązany.
Cele projektu są zgodne z celami GPR. Głównymi celami projektu są:
– Poprawa jakości zamieszkania oraz jakości przestrzeni publicznej, co najmniej do poziomu średniego miejskiego;
– Wzmacnianie i tworzenie nowej infrastruktury społecznej oraz ograniczenie zjawisk wykluczenia społecznego;
– Ograniczenie zjawisk wykluczenia społecznego;
– Stworzenie warunków do inwestowania i rozwoju dla istniejących i potencjalnych podmiotów gospodarczych.
– Wzrost jakości zamieszkania do poziomu co najmniej średniego miejskiego oraz integrowanie społeczności ponad barierami przestrzennymi;
– Ograniczenie zjawisk wykluczenia społecznego;
– Stworzenie warunków do inwestowania i rozwoju dla istniejących i potencjalnych podmiotów gospodarczych.
Pozostałymi celami są:
– Zwiększona aktywność społeczna i gospodarcza mieszkańców zdegradowanych obszarów miejskich;
– Porządkowanie i wzmacnianie zagrożonych obszarów, a także powstrzymywanie procesów rozlewania się zjawisk negatywnych.
– Wzrost mieszkalnictwa i usług miasta, rozwijając aspekty bezpieczeństwa mieszkańców, rozwój usług lokalnych i podnoszenia jakości życia;
– Rozwój obywatelski, jako istotny w obszarze współpracy z sektorem pozarządowym i integracji mieszkańców;
– Rozwiązywanie kwestii społecznych w obszarze rewitalizowanym, jako istotnego zagadnienia obszaru problemowego. Określone w nim przedsięwzięcia są spójne z kierunkami działań określonymi w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta Tczewa na lata 2014-2020 i wpłyną na wypełnienie misji ,wizji oraz osiągnięcie celów;
– Zaprowadzania ładu przestrzennego może być poprzez GPR i zadania projektowe realnie powiązany z rozwiązywaniem problemów społecznych i gospodarczych.
